Тамсагбулагийн неолитын дурсгалт газрыг анх 1949 онд А.П.Окладниковоор удирдуулсан шинжилгээний анги илрүүлэн олсон байна. 1967, 1969 онуудад МЗТСХЭ малтлага судалгааны ажил хийсэн. Тамсагбулагийн суурин д 1998 онд Монгол-Францын судалгааны хэсэг, 2012 онд Монгол-Японы хамтарсан анги тус тус судалгаа хийжээ.
Баруун монголчууд 1685 оноос эхлэн тээрмийн чулууг амьдал ахуйдаа хэрэглэж байжээ. Тээрмийн чулуу нь морин тээрэм, гар тээрэм гэсэн хоёр төрөл байдаг. Үүгээр хөх тариа, улаан буудай, үстэй арвай (хальс буюу бүрхүүлтэй) зэргийг тээрэмдэж, гурил болгон гаргаж авдаг юм. Морин тээрмийн чулуу нь 1 метр орчим өргөнтэй, 20-25 …